[εργαλεία] Τα μουσικά όργανα των αρχαίων Ελλήνων - Κώστας Κοτσανάς

Κάποια βιβλία είναι μελέτες κι όχι λογοτεχνήματα. Δεν έχουν καν θέμα τη μελέτη της λογοτεχνίας. Κι όμως, μας είναι χρήσιμα, είναι εργαλεία της τέχνης μας. Για να γράψουμε καλύτερα είναι καλό να τα διαβάσουμε, ειδικά αν γράφουμε φάνταζυ που διαδραματίζεται σε κόσμους με τεχνολογία και βιοτικό επίπεδο περασμένων εποχών.

Δεν είναι μόνο οι μπαρούφες που θα γράψουμε αν δεν ερευνήσουμε πρώτα κάποια θέματα που δεν τα γνωρίζουμε αλλά η πλοκή μας απαιτεί να τα αναφέρουμε (ζώα, ιατρική, εξοπλισμός – η λίστα δεν έχει τέλος). Σε μελέτες θα βρούμε πολλές φορές συναρπαστικές πληροφορίες που θα μας δώσουν ιδέες για ιστορίες, πλοκές και περιπλοκές.

Έχω ήδη αναφέρει κάποια τέτοια βιβλία. Αλλά έχω διαβάσει πολύ περισσότερα και συνεχίζω να διαβάσω. Θ’ αρχίσω να τα αναφέρω εδώ και να τα αξιολογώ, μήπως φανούν και σ’ εσάς χρήσιμα. Θα τα βρίσκετε στο θέμα (ετικέτα) ‘εργαλεία’.

Κώστας Κοτσανάς – Τα μουσικά όργανα των αρχαίων Ελλήνων

Μικροσκοπικό βιβλιαράκι γραμμένο από τον άνθρωπο που δημιούργησε με δική του πρωτοβουλία το Μουσείο Αρχαίας Ελληνικής Τεχνολογίαςκαι το Μουσείο Αρχαίων Ελληνικών Μουσικών Οργάνων και Παιχνιδιών (στο Κατάκολο της Ηλείας). Το βιβλίο παρουσιάζει τα 42 μουσικά όργανα που έχει ανακατασκευάσει ο Κοτσανάς σύμφωνα με τις περιγραφές των αρχαίων κειμένων.

Το κάθε όργανο παρουσιάζεται σε μεγάλη έγχρωμη φωτογραφία και συνοδεύεται από σύντομο κείμενο με πληροφορίες και πηγές, στα ελληνικά και στα αγγλικά (υπάρχουν επίσης γαλλική, ιταλική και – αν δεν απατώμαι – γερμανική έκδοση).

Το βιβλίο έχει κάποια αρνητικά σημεία:

• Είναι μικροσκοπικό (64 μικρές σελίδες, με λιγοστό κείμενο) και με ποιότητα φυλλαδίου (οι σελίδες τσαλακώνουν και μόνο που τις κοιτάς) κι η τιμή του ελαφρά τσιμπημένη
• Είναι δύσκολο να το βρει κανείς (νομίζω μόνο στο Amazon, στο Μουσείο και στις περιοδεύουσες εκθέσεις του)
• Αν κάποιος δε γνωρίζει από κιθάρα, η ορολογία μπορεί να τον μπερδέψει
• Δεν τοποθετούνται χρονικά τα περισσότερα όργανα, ώστε να φαίνεται ποια συνυπήρχαν και ποια αποτελούν μετεξελίξεις άλλων
• Κάποιες λεπτομέρειες με προβλημάτισε από πού προέκυψαν. Για παράδειγμα, σε κάποια όργανα αναφέρεται πως οι χορδές δένονταν και ρυθμίζονταν με κομμάτια δέρματος, σε άλλα με κομμάτια δέρματος ή ξυλαράκια. Είμαστε βέβαιοι πως δε χρησιμοποιούνταν σε όλα τα όργανα και οι δυο μέθοδοι, ανάλογα με τον κατασκευαστή; Δεν είναι απίθανο να υπάρχει τεχνική εξήγηση, αλλά δεν τη βρήκα στο κείμενο

Όμως:

• Μπορείτε να βρείτε όλες νομίζω τις πληροφορίες και τις εικόνες του βιβλίου δωρεάν στην ιστοσελίδα του Μουσείου, μαζί με πολλές ακόμη για αρχαίες εφευρέσεις, καθώς και κάποια βίντεο
• Οι φωτογραφίες είναι λεπτομερέστατες
• Ο συγγραφέας δεν είναι ούτε θεωρητικός, ούτε κανένας από τους άσχετους ερασιτέχνες που δηλώνουν ειδήμονες στην Αρχαία Ελλάδα και ισχυρίζονται διάφορες ανοησίες. Ασχολείται με το θέμα 25 χρόνια, βασίζεται μόνο σε αυθεντικές πηγές (κείμενα, εικόνες σε αγγεία, ανάγλυφα κτλ.), είναι μέλος της έγκριτης Εταιρείας Μελέτης Αρχαίας Ελληνικής Τεχνολογίας τουΤεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδος, όλα όσα περιγράφει τα έχει ανακατασκευάσει και λειτουργούν
• Πολλά όργανα τοποθετούνται κοινωνικά, δηλαδή μαθαίνουμε αν τα χρησιμοποιούσαν μόνο σε θρησκευτικές ή μόνο σε λαϊκές γιορτές, αν τα έπαιζαν μόνο γυναίκες κτλ.
• Αγοράζοντας το βιβλίο, ενισχύετε το Μουσείο και τις εκθέσεις που κάνει σε όλη την Ελλάδα, προσπάθεια μοναδική και πολύ αξιόλογη, η οποία δεν λαμβάνει κανενός είδους κρατική επιδότηση. Πραγματικά, αν έχετε τη δυνατότητα να το κάνετε, πάρτε το

Αυτή τη στιγμή που γράφω την ανάρτηση και ως τις 19 Απριλίου 2014, υπάρχει έκθεση του Μουσείου στην Αθήνα, στην οποία μπορείτε να δείτε αρχαίες ελληνικές εφευρέσεις και κάποια από τα ανακατασκευασμένα όργανα από κοντά. Βρίσκεται στο εμπορικό κέντρο Athens Heart (Πειραιώς 180) και η είσοδος είναι δωρεάν, ώρες 11:00-21:00 καθημερινά. Προτείνω να πάτε και/ή να ξεψαχνίσετε την ιστοσελίδα του Μουσείου. Αν δε ζείτε στην Αθήνα, ρίχνετε πού και πού καμιά ματιά στην ιστοσελίδα. Οι περιοδεύουσες εκθέσεις μπορεί να βρεθούν κάποια στιγμή κοντά σας, όπου κι αν ζείτε (π.χ. σε νησιά το καλοκαίρι)

Έχω και το «Οι εφευρέσεις των αρχαίων Ελλήνων» του ίδιου συγγραφέα και θα το παρουσιάσω επίσης στο μέλλον

Ευκολία στην ανάγνωση: 4 στα 5

Χρησιμότητα: 3 στα 5